W kierunku poprawy jakości zeznań świadków. Pozytywne i negatywne następstwa ostrzegania o dezinformacji

Malwina Szpitalak napisała niesłychanie ważną i potrzebną książkę. Przy obecnym rozkwicie techniki kryminalistycznej zeznania świadka naocznego pozostają wciąż bardzo ważnym źródłem informacji dla aparatu wymiaru sprawiedliwości. Wiadomo też, że pomyłki świadków naocznych są głównym źródłem pomyłek sądowych, w tym również tych najtragiczniejszych ‒ skazania osoby niewinnej ‒ i niewiele mniej szkodliwych ‒ uniewinnienia osoby winnej. Wobec tych faktów każda praca naukowa, która ma celu polepszenie jakości zeznań świadków, zasługuje na uwagę. Książka dotyczy właśnie tego zagadnienia. Zawiera ona streszczenie istniejącej obecnie wiedzy dotyczącej sposobów redukowania błędów zeznań świadków, związanych z efektem dezinformacji. Efekt ten polega na włączaniu przez świadka do swoich zeznań nieprawdziwych informacji, które do niego dotarły z innych źródeł niż samo zdarzenie. Obecnie jednym z najważniejszych znanych sposobów redukowania negatywnego wpływu dezinformacji na jakość zeznań świadka jest ostrzeganie o skutkach dezinformacji. Tego właśnie dotyczy książka Malwiny Szpitalak. Oprócz streszczenia istniejącej wiedzy na temat ostrzegania o dezinformacji, Autorka przedstawia wyniki 13 własnych eksperymentów, dotyczących tego zagadnienia.
Biorąc pod uwagę szczegółowość przedstawienia istniejącego stanu wiedzy dotyczącej efektu dezinformacji, ostrzegania świadka o dezinformacji i efektu skażonej prawdy, a także rozległość wykonanego programu badawczego i wagę uzyskanych w nim wyników, uważam, że książka Malwiny Szpitalak jest wyjątkowo ważną rozprawą na rynku polskim. Przeprowadzone badania są innowacyjne i mają duże znaczenie dla stosowanej psychologii sądowej. Gorąco zatem rekomenduję tę książkę w nadziei, że zainteresuje zarówno badaczy, jak i praktyków ‒ psychologów sądowych oraz inne osoby związane z wymiarem sprawiedliwości.

Malwina Szpitalak jest doktorem psychologii. Pracuje jako adiunkt w Zakładzie Psychologii Ogólnej Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym kieruje ścieżką specjalizacyjną Psychologia sądowa. Jej zainteresowania naukowe dotyczą przede wszystkim zniekształceń pamięciowych i możliwości ich niwelowania, dysonansu poznawczego oraz pracoholizmu. Jest autorką licznych publikacji naukowych, w tym książek dotyczących dezinformacji w kontekście zeznań świadków, pracoholizmu, samooceny oraz defensywnego pesymizmu.