Humor w przekładzie audiowizualnym. Na przykładzie filmów Les Visiteurs i Bienvenue chez les Ch'tis i ich polskich wersji

Opis książki:

Badaczka przekładu i tłumaczka Agata Rębkowska przeprowadza w tej książce precyzyjną analizę efektów humorystycznych w dwóch popularnych filmach francuskich w porównaniu do wersji zaprezentowanych polskiej publiczności (Goście, goście i Jeszcze dalej niż Północ). Praca ma charakter interdyscyplinarny: sytuuje się na styku językoznawstwa, przekładoznawstwa i filmoznawstwa, bowiem analiza porównawcza poszczególnych scen i aspektów obu dzieł dotyczy nie tylko warstwy językowej, ale także języka filmowego, a refleksja uwzględnia czynniki i konteksty kulturowe. Perspektywę tych rozważań nad przekładem jako pośrednictwem międzykulturowym, ukazujących zalety, ale i ograniczenia tłumaczenia audiowizualnego, dodatkowo poszerza przywołanie badań nad humorem w ujęciu filozoficznym, socjologicznym, psychologicznym i fizjologicznym. Z humanistycznym rozmachem Autorki idą w parze klarowność i logika wywodu.

dr hab. Justyna Łukaszewicz

 

SPIS TREŚCI

WstępI. Preliminaria1. Charakterystyka badanych filmów1.1. Les Visiteurs1.2. Bienvenue chez les Ch’tis2. Główne źródła humoru w Les Visiteurs Bienvenue chez les Ch’tis 2.1. Charakterystyka zjawisk służących uzyskaniu efektu humorystycznego 2.2. Funkcjonowanie zjawisk w badanych filmach. Uwagi wstępne  3. Ograniczenia przekładu audiowizualnego3.1. Wersja lektorska (voice-over)3.2. Tłumaczenie w formie podpisów4. Podsumowanie II. Zarys badań nad humorem. Definicja humoru 1. Zakres znaczeniowy pojęcia humor1.1. Uwagi o pochodzeniu pojęcia humor i nazw odsyłających do niego w języku angielskim i polskim1.2. ‘Humor’ vs. ‘komizm’2. Przegląd ważniejszych teorii humoru2.1. Humor w ujęciu filozoficznym i socjologicznym 2.2. Humor w ujęciu fizjologicznym i psychologicznym (śmiech) 2.3. Humor w badaniach językoznawczych2.4. Humor w badaniach nad przekładem3. Definicja humoru III. Środki służące osiąganiu humoru w filmach Les Visiteurs Bienvenue chez les Ch’tis ich polskich wersjach językowych1. Les Visiteurs . Goście, goście 1.1. Tytuł filmu 1.2. „Wojna” 1.3. „Rycerze” 1.4. „Wyprawa do lasu Malcombe”1.5. „Biesiadnicy”1.6. „Spotkanie Jacquouille’a z Ginette”1.7. „Rozmowa Béatrice z Jacquardem”1.8. „Wizyta u Montmirailów”1.9. „Goście, goście” 1.10. „Przodkowie” 1.11. Czy Goście śmieszą tak samo jak Visiteurs?2. Bienvenue chez les Ch’tis . Jeszcze dalej niż Północ2.1. Tytuł 2.2. „Przed wyjazdem” 2.3. „Spotkanie z żandarmem (1)”2.4. „Pierwsze chwile w Bergues”2.5. „Mieszkanie” 2.6. „Spotkanie z matką Antoine’a”2.7. „Urząd pocztowy” 2.8. „Lekcja ch’ti” 2.9. „Weekend z rodziną” 2.10. „Spotkanie z żandarmem (2)”2.11. Efekty humorystyczne w Jeszcze dalej niż PółnocZakończenie1. Źródła humoru w obu filmach1.1. Niespójności językowe1.2. Niespójności pragmatyczne1.3. Niespójności narracyjne1.4. Niespójności usytuowane w dziedzinie sztuki 1.5. Niespójności społeczne2. Wirtualny odbiorca oryginałów i przekładów3. Efekty humorystyczne w przekładachRésuméBibliografiaIndeks osobowy Aneksy1. Transkrypcje analizowanych fragmentówLes Visiteurs/Goście, gościeBienvenue chez les Ch’tis/Jeszcze dalej niż Północ2. Główne mechanizmy powodujące efekt humorystyczny