Współczesne księgozbiory polskie za granicą. Informator 2

Współczesne księgozbiory polskie za granicą. Informator 2. Polonika w bibliotekach obcych. Oprac. Barbara Bieńkowska, Elżbieta Maruszak, Jacek Puchalski, MKiDN, Warszawa 2016, 1010 s.

Tom powstał w ramach prac prowadzonych w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego MKiDN (program Rejestracja zbiorów polskich za granicą ze specjalnym uwzględnieniem dziedzictwa zagrożonego). Wyniki kwerendy z lat 2006-2009 zamieszczono w tomie pierwszym (2009), przybliżającym obraz bardzo skomplikowanej i trudnej sytuacji zbiorów polskich w bibliotekach polskich i polonijnych pozostających poza Krajem. Obecna część zawiera materiały rejestrujące kolekcje polskie w zbiorach obcych w latach 2009-2015. Odnotowane polonika pochodzą z 470 książnic w 54 krajach. Przedstawiono je w dwóch blokach. Pierwszy obejmuje opisy zasobów w całości lub w części określanych jako dziedzictwo kulturowe. Mieszczą się w nich zbiory specjalne (rękopisy, stare druki, książki rzadkie, muzykalia, kartografia, ryciny, pamiątki historyczne, archiwalia, dokumenty fotograficzne, fonograficzne i elektroniczne), a także poszczególne obiekty lub ich zespoły związane z osobami oraz wydarzeniami, które pozostawiły ślad polskości w obcym środowisku. Blok drugi skupia skrócone noty książnic, o których udało się zebrać tylko niepełne informacje.

Ochrona dziedzictwa historycznego należy obecnie do priorytetów światowej polityki kulturalnej, realizowanej w wymiarach globalnych jak i narodowych. Skomplikowane i dramatyczne dzieje Polski spowodowały, że znaczna liczba cennych zbiorów, w tym kolekcji o szczególnym znaczeniu, znalazła się poza granicami Kraju. Pogłębiające się zagrożenia dla zachowania polskiego dziedzictwa piśmienniczego za granicą wymagają podejmowania kompleksowych środków zaradczych. Ich podstawą jest dokumentacja istniejących jeszcze zasobów z wykorzystaniem nowoczesnych środków technicznych (m.in. digitalizacja obiektów zabytkowych i ich zespołów) oraz możliwości współpracy międzynarodowej ośrodków badawczych.