Tradycja tomistyczna

„Tradycja tomistyczna nie jest jednorodna, w tej książce próbuję zatem przybliżyć czytelnikowi jej różnorodne nurty. W większości przypadków wychodzę od stanowiska bardziej tradycyjnego lub klasycznego (bliskiego poglądom Tomasza), aby następnie przejść do przedstawienia bardziej twórczych i współczesnych interpretacji. Nie jest to książka tylko o Tomaszu – traktuję go bowiem jako uczestnika toczącego się dialogu filozoficznego, w którym jego poglądy mogą jawić się jako atrakcyjne w swej pierwotnej formie lub też mogą stać się inspirujące dzięki ich twórczej reinterpretacji”. (ze wstępu autora).

Czym w ogóle jest tak zwana „tradycja tomistyczna”? Czy polega ona tylko na odtwarzaniu myśli św. Tomasza z Akwinu, czy też na jej kreatywnym przetwarzaniu? Książka Briana J. Shanleya OP jest znakomitym i wszechstronnym wprowadzeniem, pokazującym jak na przestrzeni wieków w łonie samego tomizmu interpretowane były kluczowe dla niego zagadnienia (m.in. relacja między wiarą i rozumem, problem zła i cierpienia, natura religii i moralności, czy koncepcja Absolutu). Jak zauważa autor, „choć oryginalna synteza Tomasza jest bezsprzecznie wielkim dziełem, nie należy jej jednak traktować, jak gdyby była ukończonym zbiorem ponadczasowych i gotowych odpowiedzi na wszystkie pytania filozofii religii”. Dlatego żywotność tradycji tomistycznej zależy od nieustannej rewizji myśli Tomasza, dokonywanej w dialogu z innymi tradycjami intelektualnymi.