Uzależnienia behawioralne

Komu z nas nie przyszła do głowy myśl, że za dużo pracuje albo za dużo wydaje pieniędzy, za dużo czasu spędza przed komputerem albo za dużo je? Rosnące tempo życia powoduje, że coraz więcej czasu spędzamy w pracy, coraz mniej mamy go natomiast na spotkania z przyjaciółmi, realizację zainteresowań i pogłębianie rodzinnych więzi. Takie warunki kulturowo-społeczne sprzyjają kształtowaniu się i utrwala­niu pewnych sposobów funkcjonowania, które aktualnie nazywa się uzależnieniami behawioralnymi (pracoholi­zm, patologiczne uprawianie hazardu, seksoholizm czy uzależnienie od opalania się lub aktywności fizycznej).

Zachowania te stanowią często poważny pro­blem dla jednostki, źródło cierpienia dla najbliższych, są także istotnym problemem społecznym, ponieważ wymagają odpowiednich działań prewencyj­nych. Stały się również przedmiotem zainteresowania badaczy i terapeutów, którzy próbują stworzyć programy zapobiegające ich powstaniu oraz programy ich leczenia. Najważniejsze pytanie, które wymaga bardziej jednoznacznej odpo­wiedzi, dotyczy rozróżnienia cech i konsekwencji zachowań, które należy uznać za szkodliwe, oraz cech i konsekwencji zachowań, które można traktować jako zdrowe i adaptacyjne.

W publikacji zaprezentowano informacje dotyczące naukowych modeli przyczyn uzależnień behawioralnych oraz opisano podstawy profilaktyki, poradnictwa i psychoterapii dla osób zmagających się z tym problemem. Osobną część publikacji poświęcono poszczególnym kategoriom uzależnień behawioralnych. Opisano problematyczne zachowania związane z:

• hazardem
• nowymi technologiami
• zabiegami modyfikującymi ciało, jak uprawianie sportu, opalanie się, poddawanie operacjom plastycznym czy tatuowanie
• spożywaniem wysokokalorycznych pokarmów
• seksem i pornografią
• zakupami
• pracą.

Książka „Uzależnienia behawioralne” jest adresowana do wszystkich zainteresowanych tą problematyką, zwłaszcza do tych, którzy chcą bardziej wnikliwie przyjrzeć się własnym zachowaniom, temu, co ich niepokoi lub zastanawia w sposobie korzystania z internetu, pracowania, robienia zakupów czy uprawiania sportów. Przede wszystkim jednak kierowana jest do studentów psychologii, pedagogiki, socjologii klinicznej i nauk o zdrowiu oraz praktyków nie tylko różnych ośrodków terapeutycznych i zajmujących się szeroko rozumianym zdrowiem psychicznym, lecz także instytucji opiekuńczych, wychowawczych i szkolnych. Na jej podstawie można zrewidować mity i przesądy na temat własnego stylu życia i korzystania z dóbr tak obficie współcześnie oferowanych.
[Z tekstu]

Monografia Uzależnienia behawioralne autorstwa Ireny Grzegorzewskiej i Lidii Cierpiałkowskiej, profesorów psychologii, od wielu lat prowadzących badania z zakresu psychologii zdrowia i psychologii klinicznej, w tym również z zakresu uzależnień, znacząco wzbogaca naszą wiedzę o problematykę z tego zakresu, a przede wszystkim uzupełnia ją o te treści, które wychodzą poza zakres dominującego w medycynie modelu biomedycznego.

prof. dr hab. Zygfryd Juczyński